​​​​​​​Có mấy hình thức thừa kế theo pháp luật dân sự việt nam?

Theo quy định chung về thừa kế tại Điều 609 Chương 21 của Bộ Luật dân sự 2015 với nội dung:

Điều 609. Quyền thừa kế

Cá nhân có quyền lập di chúc để định đoạt tài sản của mình; để lại tài sản của mình cho người thừa kế theo pháp luật; hưởng di sản theo di chúc hoặc theo pháp luật.

Người thừa kế không là cá nhân có quyền hưởng di sản theo di chúc.

Dựa theo quy định trên thì mỗi cá nhân có quyền định đoạt tài sản của mình bằng việc lập di chúc hoặc để lại tài sản của mình cho những người thừa kế theo pháp luật. Vậy nên sẽ có 02 hình thức thừa kế theo pháp luật dân sự là thừa kế theo di chúc và thừa kế  theo pháp luật. 

1/ Thừa kế theo di chúc

Di chúc là sự thể hiện ý chí của cá nhân nhằm chuyển tài sản của mình cho người khác sau khi

Khi cá nhân lập di chúc thì di sản thừa kế của người đó sẽ được phân chia theo nội dung di chúc. Những người được chỉ định hưởng di sản theo di chúc sẽ được nhận thừa kế theo di chúc.

Tuy nhiên, cũng có những trường hợp thừa kế không phụ thuộc nội dung di chúc. Điều này được quy định tại Điều 644 Bộ luật Dân sự 2015 cụ thể như sau:

Điều 644. Người thừa kế không phụ thuộc vào nội dung của di chúc

1. Những người sau đây vẫn được hưởng phần di sản bằng hai phần ba suất của một người thừa kế theo pháp luật nếu di sản được chia theo pháp luật, trong trường hợp họ không được người lập di chúc cho hưởng di sản hoặc chỉ cho hưởng phần di sản ít hơn hai phần ba suất đó:

a) Con chưa thành niên, cha, mẹ, vợ, chồng;

b) Con thành niên mà không có khả năng lao động.

2. Quy định tại khoản 1 Điều này không áp dụng đối với người từ chối nhận di sản theo quy định tại Điều 620 hoặc họ là những người không có quyền hưởng di sản theo quy định tại khoản 1 Điều 621 của Bộ luật này.

Việc phân chia di sản thừa kế sẽ được thực hiện sau khi người lập di chúc qua đời tức là thời điểm mở thừa kế và di chúc có hiệu lực. Cụ thể, Khoản 1 Điều 643 quy định 

1. Di chúc có hiệu lực từ thời điểm mở thừa kế.

 2/ Thừa kế theo pháp luật

Theo quy định của BLDS 2015 thì: Thừa kế theo pháp luật là thừa kế theo hàng thừa kế, điều kiện và trình tự thừa kế do pháp luật quy định.

Như đã đề cập thừa kế theo pháp luật được áp dụng rất phổ biến trong nhiều vụ việc phân chia thừa kế. Dưới đây là những trường hợp thừa kế theo pháp luật theo quy định tại Điều 650 BLDS 2015:

Điều 650. Những trường hợp thừa kế theo pháp luật

1. Thừa kế theo pháp luật được áp dụng trong trường hợp sau đây:

a) Không có di chúc;

b) Di chúc không hợp pháp;

c) Những người thừa kế theo di chúc chết trước hoặc chết cùng thời điểm với người lập di chúc; cơ quan, tổ chức được hưởng thừa kế theo di chúc không còn tồn tại vào thời điểm mở thừa kế;

d) Những người được chỉ định làm người thừa kế theo di chúc mà không có quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản.

2. Thừa kế theo pháp luật cũng được áp dụng đối với các phần di sản sau đây:

a) Phần di sản không được định đoạt trong di chúc;

b) Phần di sản có liên quan đến phần của di chúc không có hiệu lực pháp luật;

c) Phần di sản có liên quan đến người được thừa kế theo di chúc nhưng họ không có quyền hưởng di sản, từ chối nhận di sản, chết trước hoặc chết cùng thời điểm với người lập di chúc; liên quan đến cơ quan, tổ chức được hưởng di sản theo di chúc, nhưng không còn tồn tại vào thời điểm mở thừa kế.

Khi áp dụng hình thức thừa kế theo pháp luật thì chỉ những người là đối tượng được quy định dưới đây mới được quyền hưởng di sản thừa kế của người chết.

Điều 651. Người thừa kế theo pháp luật

1. Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây:

a) Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;

b) Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại;

c) Hàng thừa kế thứ ba gồm: cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột; chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại.

2. Những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản bằng nhau.

3. Những người ở hàng thừa kế sau chỉ được hưởng thừa kế, nếu không còn ai ở hàng thừa kế trước do đã chết, không có quyền hưởng di sản, bị truất quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản.

Khi con của người để lại di sản chết trước hoặc cùng thời điểm với người để lại di sản thì cháu được hưởng phần di sản  mà cha hoặc mẹ của cháu được hưởng nếu còn sống và nếu cháu cũng chết trước hoặc cùng một thời điểm với người để lại di sản thì chắt được hưởng phần di sản mà cha hoặc mẹ của chắt được hưởng nếu còn sống. Đây là nội dung quy định tại Điều 652 về thừa kế thế vị di sản của người chết được chia thừa kế theo pháp luật

Như vậy, áp dụng thừa kế thế vị thì sẽ xảy ra trường hợp người không cùng hàng thừa kế vẫn được phần di sản bằng với những người người trực thuộc hàng thừa kế được nhận di sản.

Trên đây, là phần chia sẻ về 02 hình thức thừa kế theo quy định của BLDS 2015. Thông qua những quy định đề cập trên đây, hy vọng độc giả đã nắm được các điều khoản cụ thể tương ứng với hình thức thừa kế theo pháp luật và thừa kế theo di chúc. Nếu còn vướng mắc vui lòng liên hệ trực tiếp với tổng đài tư vấn: 0909854850 để được giải đáp cụ thể.