Hotline:
Án lệ là gì? Công bố án lệ được quy định như thế nào? Khi nào thì án lệ được hủy bỏ, thay đổi? Tiêu chí lựa chọn án lệ quy định ra sao? Toàn bộ những câu hỏi thắc mắc này sẽ được luật sư DHLaw giải đáp qua nội dung bài viết dưới đây.
Án lệ là những lập luận, phán quyết trong bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật của Tòa án về một vụ việc cụ thể được Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao lựa chọn và được Chánh án Tòa án nhân dân tối cao công bố là án lệ để các Tòa án nghiên cứu, áp dụng trong xét xử.
2. Công bố án lệ được quy định như thế nào?
Điều 7 Nghị quyết số 04/2019/NĐ-HĐTP quy định về công bố án lệ như sau:
Chánh án Tòa án nhân dân tối cao ban hành quyết định công bố án lệ đã được Hội đống Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao thông qua. Và nội dung công bố sẽ được thể hiện như sau.
- Số, tên án lệ;
- Số, tên bản án, quyết định của Tòa án có nội dung được phát triển thành án lệ;
- Tình huống pháp lý, giải pháp pháp lý của án lệ;
- Quy định của pháp luật có liên quan đến án lệ;
- Từ khóa về những tình huống pháp lý, giải pháp pháp lý trong án lệ;
- Các tình tiết trong vụ án và phán quyết của Tòa án có liên quan đến án lệ;
- Nội dung của án lệ.
Căn cứ vào một số quy định tại Điều 2 Nghị quyết 03/2015/NĐ-HĐTP khi lựa chọn án lệ cấn phải đáp ứng án tiêu chí sau đây:
- Có giá trị làm rõ quy định của pháp luật còn có cách hiểu khác nhau, phân tích, giải thích các vấn đề, sự kiện pháp lý và chỉ ra nguyên tắc, đường lối xử lý, quy phạm pháp luật cần áp dụng trong một vụ việc cụ thể hoặc thể hiện lẽ công bằng đối với những vấn đề chưa có điều luật quy định cụ thể;
- Có tính chuẩn mực;
- Có giá trị hướng dẫn áp dụng thống nhất pháp luật trong xét xử.
Huỷ bỏ, thay thế án lệ được quy định tại Điều 9 Nghị quyết 03/2015/NQ-HĐTP như sau:
- Trường hợp do sự thay đổi của Luật, Nghị quyết của Quốc hội, Pháp lệnh, Nghị quyết của Uỷ ban thường vụ Quốc hội, Nghị định của Chính phủ mà án lệ không còn phù hợp thì án lệ đương nhiên bị hủy bỏ.
- Trường hợp do chuyển biến tình hình mà án lệ không còn phù hợp nhưng chưa có quy định mới của pháp luật thì Hội đồng Thẩm phán Toà án nhân dân tối cao có trách nhiệm xem xét huỷ bỏ án lệ.
- Trường hợp Hội đồng xét xử không áp dụng án lệ và có phân tích, lập luận nêu rõ lý do trong bản án, quyết định thì ngay sau khi tuyên án phải gửi kiến nghị thay thế án lệ về Tòa án nhân dân tối cao (thông qua Vụ Pháp chế và Quản lý khoa học) kèm theo bản án, quyết định đó.
- Ngay sau khi nhận được kiến nghị xem xét huỷ bỏ, thay thế án lệ theo hướng dẫn tại khoản 2 và khoản 3 Điều này, Vụ Pháp chế và Quản lý khoa học nghiên cứu, báo cáo Chánh án Toà án nhân dân tối cao để tổ chức phiên họp toàn thể Hội đồng Thẩm phán Toà án nhân dân tối cao xem xét việc huỷ bỏ, thay thế án lệ.
- Hội đồng Thẩm phán Toà án nhân dân tối cao họp biểu quyết thông qua việc huỷ bỏ, thay thế án lệ đối với trường hợp nêu tại khoản 2 và khoản 3 Điều này theo nguyên tắc hướng dẫn tại khoản 2 Điều 6 của Nghị quyết này.
Trên đây là nội dung giải đáp cho 4 vướng mắc của Qúy khách về vấn đề liên quan đến án lệ là gì? Sau khi tham khảo qua nội dung bài viết, nếu Qúy khách còn vướng mắc điều gì nữa thì có thể liên hệ với đội ngũ luật sư DHLaw qua thông tin sau để sớm được giải đáp luật kịp thời.
Xem thêm:
_________________________________________
Để được tư vấn trực tiếp, Quý khách hàng vui lòng liên hệ:
Bộ phận Tư vấn DHLaw.
Add: 185 Nguyễn Văn Thương , Phường 25, Q. Bình Thạnh, TP. HCM.
Hotline 24/24: 0909 854 850
Email: contact@dhlaw.com.vn
Rất mong nhận được sự hợp tác của Quý khách hàng!
Trân trọng./.
