Trả lời:
Trước hết, cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi yêu cầu tư vấn cho chúng tôi. Theo nội dung bạn thắc mắc DHLaw xin đưa ra giải đáp như sau:
Điều 624 Bộ luật dân sự 2015 quy định:
Di chúc là sự thể hiện ý chí của cá nhân nhằm chuyển tài sản của mình cho người khác sau khi chết.
Như vậy, người lập di chúc chỉ có quyền định đoạt phần tài sản do mình sở hữu. Ở đây mẹ của bạn chỉ có thể lập di chúc cho anh cả được hưởng phần tài sản riêng và phần tài sản chung của mẹ trong khối tài sản chung với bố bạn
Để biết bạn có nhận được thừa kế hay không cần xác định hai yếu tố như sau:
Thứ nhất: xác định tài sản riêng và phần tài sản chung của bố bạn (đã mất) trong phần tài sản chung của bố mẹ. Theo đó:
- Tài sản riêng của người chết gồm: phần tài sản của vợ, chồng có trước khi kết hôn; tài sản được thừa kế riêng, được tặng cho riêng trong thời kỳ hôn nhân,.. (đối với người có vợ, chồng) hoặc tài sản thuộc sở hữu riêng của một người (mà người đó không có vợ, chồng).
- Phần tài sản của người chết trong tài sản chung với người khác gồm: Phần tài sản chung theo phần trong khối tài sản chung với vợ, chồng hoặc với người khác.
Nếu như xác định được có phần tài sản riêng hoặc chung của bố bạn trong di sản hiện có mà mẹ bạn muốn cho anh cả hưởng thừa kế. Thì bạn và chị gái mình có quyền yêu cầu chia di sản thừa kế của bố bạn để lại.
Theo Điều 66 Luật hôn nhân và gia đình quy định cụ thể như sau:
Điều 66. Giải quyết tài sản của vợ chồng trong trường hợp một bên chết hoặc bị Tòa án tuyên bố là đã chết
1. Khi một bên vợ, chồng chết hoặc bị Tòa án tuyên bố là đã chết thì bên còn sống quản lý tài sản chung của vợ chồng, trừ trường hợp trong di chúc có chỉ định người khác quản lý di sản hoặc những người thừa kế thỏa thuận cử người khác quản lý di sản.
2. Khi có yêu cầu về chia di sản thì tài sản chung của vợ chồng được chia đôi, trừ trường hợp vợ chồng có thỏa thuận về chế độ tài sản. Phần tài sản của vợ, chồng chết hoặc bị Tòa án tuyên bố là đã chết được chia theo quy định của pháp luật về thừa kế.
3. Trong trường hợp việc chia di sản ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống của vợ hoặc chồng còn sống, gia đình thì vợ, chồng còn sống có quyền yêu cầu Tòa án hạn chế phân chia di sản theo quy định của Bộ luật dân sự.
4. Tài sản của vợ chồng trong kinh doanh được giải quyết theo quy định tại các khoản 1, 2 và 3 Điều này, trừ trường hợp pháp luật về kinh doanh có quy định khác.
Dựa theo quy định trên, bố bạn mất không để lại di chúc nên bạn và chị gái có quyền hưởng thừa kế theo pháp luật phần di sản chung của bố với mẹ + tài sản riêng của bố (nếu có).
Thứ hai: nếu di sản hiện tại hoàn toàn thuộc quyền sở hữu riêng của mẹ bạn thì bạn và chị gái chỉ được hưởng thừa kế nếu thuộc 1 trong các trường hợp sau:
- Là con chưa thành niên
- Là con thành niên mà không có khả năng lao động.
Bên canh đó bạn và chị gái phải không thuộc các trường hợp không được quyền hưởng di sản theo Khoản 1 Điều 621 Bộ luật dân sự 2015.
